Het Nationale Park De Hoge Veluwe, gelegen in Gelderland, is een wereldberoemd natuurreservaat dat een rijke biodiversiteit herbergt. Het park, verspreid over 5.400 hectare, biedt een scala aan activiteiten voor natuurliefhebbers en avonturiers. Je kunt er genieten van de prachtige landschappen tijdens fietstochten of wandelingen over de goed onderhouden paden.
Het opvallende Jachthuis Sint-Hubertus, ontworpen door architect Berlage, weerspiegelt de historische grandeur. Het Museonder biedt fascinerende inzichten in de natuurlijke wereld van het park, terwijl het Park Paviljoen een welkome plek is voor een hapje en drankje. Als kunstliefhebber mag je het beroemde Kröller-Müller Museum, met een indrukwekkende collectie van Van Gogh en moderne beeldhouwwerken niet missen. Je kunt het park verkennen per auto, maar fietsen en wandelen zijn natuurlijk de beste manier om de schoonheid van het park te ervaren.
Samen met Marion Stoffels ging ik voor Honeyguide op pad in de Veluwe. Tijdens het enige zonnige herfstweekend in oktober bezochten we eerst de twee kneuterige ambachtsmarktjes Craeft en Burr’len bij de Koepel. Aan het eind van deze dag stond er nog een wildproeverij op ons te wachten bij De Lunterse Boer. Vooral op Marion, want ik ben niet zo dol op wild. Het gaat er in mijn hoofd af en toe al wild genoeg aan toe. 😉
De tweede dag stond in het teken van een bezoek aan Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Hoewel ik in Nederland toch al op aardig wat plekken ben geweest, werd dit toch mijn allereerste bezoek aan dit park. Spannond!
Zoals de titel je wellicht al doet vermoeden: in deze blog neem ik je alleen mee naar Het Nationale Park De Hoge Veluwe.
Voor de geïnteresseerde begin ik met wat achtergrondinformatie over de geschiedenis, geografie en de flora en fauna die je er kunt vinden. Geen tijd of interesse? Maak vooral gebruik van de klikbare inhoudsopgave hierboven en je springt overal direct naartoe zonder moe te worden. Ik weet het, we hebben tegenwoordig nog maar een korte spanningsboog, maar ik probeer mijn blogs toch zo uitgebreid, praktisch en overzichtelijk mogelijk te maken. Zo vind je alle informatie op één plek.
Geschiedenis
Ok, daar gaan we! Het Nationale Park De Hoge Veluwe kent een rijke geschiedenis die teruggaat tot de oprichting in 1935. Deze groene oase in Nederland is meer dan alleen een park; het is een tijdscapsule die ons meeneemt naar het verleden.
In 1935 werd dit prachtige park officieel opgericht. Een visie die werkelijkheid werd dankzij de inzet van Anton en Helene Kröller-Müller, die dit natuurschoon met de wereld wilden delen. Een mijlpaal in de Nederlandse geschiedenis.
Geografie
Locatie
Het Nationale Park De Hoge Veluwe ligt redelijk centraal in Nederland en bevindt zich tussen Apeldoorn, Arnhem en Ede. Officieel gezien ligt het park voor het grootste gedeelte op het grondgebied van de gemeente Ede en voor een klein gedeelte in de gemeente Arnhem.
Grootte
Het park beslaat maar liefst 5.400 hectare.
Landschappen
Eén park met verschillende soorten landschap. Zelfs in ons kleine landje. In Het Nationale Park De Hoge Veluwe vind je bosgebieden, heidevelden en zandverstuivingen.
Bosgebieden
Een bos is toch een bos? Nee hoor, er bestaan verschillende soorten bostypen. Zo vind je in het park een:
Heidevelden
De heidevelden van De Hoge Veluwe zijn een lust voor het oog, vooral wanneer de heide rond half augustus weer in bloei staat. De volgende heidevelden zijn te vinden in het park:
Zandverstuivingen
Een zandverstuiving vormt een levendig geheel van kale, bewegende zandvlaktes met pioniersplanten en buntgras. Door voedingsarmoede groeien er weinig vaatplanten, met mossen en korstmossen in latere stadia. Onbegroeide zones, hoewel niet biodiversiteitsrijk, zijn cruciaal voor het vernieuwen van het stuifzandlandschap. Na verloop van tijd ontwikkelt zich heide, struikgewas en uiteindelijk bomen, vooral de grove den.
Flora en Fauna
Bovenstaande landschappen herbergen dan weer een schat aan flora en fauna. Van majestueuze edelherten tot wilde zwijnen en zeldzame plantensoorten.
Flora
Het Nationale Park De Hoge Veluwe herbergt zeldzame plantensoorten die nergens anders in Nederland te vinden zijn. Onderstaande alinea’s nemen je mee naar de botanische schatten van het park.
Bomen
In het verleden bestond het park grotendeels uit stuifzanden en heidevelden, waarbij deze gebieden 70% van het totale oppervlak besloegen. Momenteel bestaat 65% van het park uit bos. Diverse boomsoorten gedijen in het park, waaronder bekende exemplaren zoals de berk, beuk, eik, maar vooral de grove den.
Planten
De volgende zeldzame plantensoorten kun je onder andere vinden:
Paddenstoelen
Ook paddenstoelen komen gedurende het hele jaar voor in het park:
Mossen
Mossen behoren tot het plantenrijk, korstmossen doen dat daarentegen niet.
Dit komt doordat korstmossen een symbiotische relatie vormen tussen een schimmel en een fotosynthetisch organisme, zoals een bacterie of een alg. Hierdoor worden korstmossen niet geclassificeerd als landplanten, maar eerder als schimmels. Je kunt korstmossen vaak aantreffen op opmerkelijke locaties waar planten normaal gesproken niet goed gedijen, zoals op schors, stenen en zandgrond.
Naast korstmos vind je in het park de onderstaande mossen:
Ben je benieuwd geworden hoe deze mossen aan hun bijzondere namen zijn gekomen? Klik op de verschillende mossen en je komt erachter!
Fauna
Zoogdieren
De majestueuze edelherten van Het Nationale Park De Hoge Veluwe zijn een symbool van gratie en schoonheid, maar naast het edelhert zijn er natuurlijk nog meer zoogdieren te vinden. De bekendste vier zoogdieren van het park zijn de zogenaamde big four:
Daarnaast lopen de volgende zoogdieren er ook rond:
Lees alle interessante informatie en weetjes over de dieren door op de link te klikken.
Musea
Naast de prachtige natuur heeft Het Nationale Park De Hoge Veluwe ook drie interessante musea te bieden. Helaas hadden Marion en ik een strakke planning en geen tijd om het Kröller-Müller Museum te bezoeken. Wel bezochten we Museonder en Jachthuis Sint Hubertus.
Kröller-Müller Museum
In het Kröller-Müller Museum, waar kunst en natuur elkaar omarmen, sta je oog in oog met de crème de la crème van de kunstwereld. De ster van de show is ongetwijfeld de indrukwekkende Vincent van Goghcollectie, die je nergens anders ter wereld zo compleet vindt. Maar dit museum heeft meer in zijn mars dan alleen oor-tastische schilderijen. Moderne meesters als Claude Monet, Georges Seurat, Pablo Picasso en Piet Mondriaan schitteren hier met hun topstukken.
Beeldentuin
Naast de verschillende tentoonstellingen binnen herbergt Kröller-Müller Museum één van de grootste beeldentuinen van Europa. Deze buitenzaal van 25 hectare biedt een natuurlijke schuilplaats voor moderne beeldhouwkunst met ruim 160 kunstbeelden van o.a. Aristide Maillol, Marta Pan, Pierre Huyghe, Joep van Lieshout én natuurlijk Jean Dubuffet met z’n geliefde Jardin d’émail. Wandel tussen de prachtige sculpturen door en geniet van de harmonie tussen mens en natuur.
Op de site van het Kröller-Müller Museum vind je uitgebreidere informatie over de beeldentuin. Tevens check je hier of de beelden waarin je geïnteresseerd bent wel te zien zijn in het seizoen waarin je je bezoek plant. In de winter zijn sommige kunstwerken namelijk niet toegankelijk of zelfs afgedekt.
Onderstaande plattegrond laat je zien hoe groot de beeldentuin is. Voor de interactieve versie klik je op de kaart.
Praktische informatie
- Om het museum te bezoeken heb je een apart ticket nodig. Volwassenen betalen €12,50, jeugd tussen 13-18 jaar en studenten/CJP betalen €6,25. Kinderen t/m 12 jaar hebben gratis toegang.
- Een ticket koop je ter plaatse aan de kassa (alleen pin) of eenvoudig online. Ook als je een Museumkaart of Vriendenloterij VIP-kaart hebt boek je je ticket online.
- Voor een bezoek aan het Kröller-Müller Museum heb je ook een geldig toegangsbewijs van Het Nationale Park De Hoge Veluwe nodig.
Jachthuis Sint Hubertus
Het iconische Jachthuis Sint Hubertus, ontworpen door de befaamde architect Hein Berlage, vormt een prachtig eerbetoon aan de natuurlijke pracht van het park. Dit indrukwekkende bouwwerk weerspiegelt niet alleen de rijke geschiedenis van het landgoed, maar dient ook als een blijvend symbool van de liefde voor de natuur.
Rondleidingen
Dompel je tijdens een rondleiding in dit voormalige buitenverblijf van Anton en Helene Kröller-Müller onder in de rijke geschiedenis, architectuur en kunst van het Jachthuis. Met een gids wandel je door vijf belangrijke kamers, waaronder de hal, eetkamer, bibliotheek, theekamer en de werkkamer van Helene. Zo krijg je een goede indruk van hoe zij destijds leefden.
Praktische informatie
- Je vindt het Jachthuis in het noordelijke deel van het park en je kunt er via alledrie de ingangen komen.
- Je kunt het Jachthuis alleen bezoeken door een online reservering te maken. Dit kan ook ter plekke, mits er nog plaatsen beschikbaar zijn.
- Houd er rekening mee dat je naast een ticket voor een bezoek aan het Jachthuis ook een toegangskaartje tot het park nodig hebt.
- Volwassenen betalen €5 voor het Jachthuis en kinderen van 6 t/m 12 jaar betalen €2,50.
- Per rondleiding kunnen er 15 personen mee en een rondleiding duurt 45 minuten.
- Er is ook themarondleiding met als onderwerp ‘Kunst in het Jachthuis‘. Hiervoor betaal je €7 en deze duurt 1 uur en 15 minuten.
- De Museumkaart is hier helaas niet geldig.
- Audiotours zijn beschikbaar in verschillende talen voor niet-Nederlandstalige bezoekers, waaronder Engels, Duits, Frans, Chinees, Japans, Italiaans en Spaans.
Museonder
Museonder, het allereerste ondergrondse museum ter wereld, is een fascinerend museum dat de verborgen wereld van bodemleven onthult. Het is een unieke attractie die je meeneemt op een ontdekkingsreis onder de grond, waar de geheimen van de aarde worden onthult. Van wortels en wormen tot mineralen en micro-organismen.
Met interactieve tentoonstellingen en prachtige displays biedt Museonder een vermakelijke en educatieve ervaring voor bezoekers van alle leeftijden. Het is een leuke manier om de schoonheid en complexiteit van het bodemleven te leren begrijpen.
Recreatieve activiteiten
Het park biedt tal van recreatieve activiteiten voor bezoekers van alle leeftijden. Of je nu wilt wandelen, fietsen, paardrijden of deelnemen aan rondleidingen, er valt een heleboel te ontdekken en te beleven.
Wandelen
Wandelen in Het Nationale Park De Hoge Veluwe is een waar genoegen. Er zijn diverse wandelpaden die je meenemen door de diverse landschappen van het park. Vergeet je wandelschoenen (en wanneer je in de zomer gaat ook je zonbescherming) niet!
Fietsen
Ik zou zeggen: ervaar de vrijheid en ontdek het park met de fiets!
Eigen fietsen mee? Geen probleem! Geen fietsen mee? Ook geen probleem! Bij zowel de hoofdingangen als bij de musea staan genoeg fietsenrekken met de welbekende gratis witte leenfietsen. De fietsen zijn voorzien van een makkelijk verstelbaar zadel en terugtraprem. Bijna alle fietsen hebben een achterzitje, wat niet alleen handig is voor kinderen, maar ook voor rugzakken.
Naast de gratis witte fietsen zijn er ook mogelijkheden om (speciale) fietsen te huren in het park. Bij de rijwielherstelplaats kun je terecht voor diverse tandems, (elektrische) fietsen met versnellingen, (elektrische) driewielers, bakfietsen en bolderkarren om je bezoek zo makkelijk mogelijk te maken.
Door het hele park vind je paddestoelen waar de diverse fietsroutes op worden vermeld, dus je hoeft niet te verdwalen!
De zon scheen, dus Marion en ik zijn lekker met de fiets door het park gegaan voor de ultieme beleving.
Paardrijden
Het park op een bijzondere manier ontdekken? Neem je paard mee! Er zijn speciale routes voor ruiters. Zo kun je al hobbelend van de natuur genieten en al het moois in je opnemen. Daarnaast zijn er jaarlijks verschillende paardenevenementen.
Cavalerie Ere-Escorte
Diverse keren per jaar organiseert het Cavalerie Ere-Escorte* oefendagen. Vanuit manege Stal Mansour in Schaarsbergen trekken de ruiters naar het park voor hun oefendag. Nieuwe ruiters ondergaan een rijtest en gevorderde ruiters worden beoordeeld op hun rijvaardigheid. Daarnaast krijgen ze les in sabelexercitie en onderhoud van harnachement en paard.
Houd de evenementenpagina in de gaten om te zien wanneer deze oefendagen plaatsvinden.
* Cavalerie Ere-Escorte is een reserve-eenheid van de Koninklijke Landmacht die bekend staat om bedrevenheid en vaardigheid te paard, waarbij ze het sabel hanteren in een uniform dat in 1867 is geïntroduceerd door Z.M. Koning Willem II.
Weekend van het Paard
Naast de terugkomende oefendagen van Cavalerie Ere-Escorte vindt het Weekend van het Paard ook plaats op de prachtige Hoge Veluwe, een ideaal uitje voor liefhebbers van paarden en natuur. Op het evenemententerrein in het hart van het park staat een gevarieerd tweedaags programma klaar voor alle paardenliefhebbers.
Militaire Prestatietocht te paard (MPTTP)
Ook vindt er ieder jaar in augustus een oriëntatietocht te paard plaats, oftewel de Militaire Prestatietocht te Paard. Dit is een internationaal evenement waarin (militaire/politie) teams een 35 kilometer lang parcours moeten afleggen en diverse behendigheidsproeven moeten doen.
Evenementen
Er worden het hele jaar door evenementen georganiseerd in het park. De lijst van wandelexcursies, fietsexcursies, bronstexcursies, lezingen, workshops, voorstellingen, concerten en sportevenementen is te lang om hier allemaal te benoemen.
Kijk voor het gehele aanbod in de agenda van Het Nationale Park de Hoge Veluwe.
Schaatsen
In de winter, wanneer de vrieskou meezit, biedt Het Nationale Park De Hoge Veluwe zelfs de mogelijkheid om te schaatsen. Een unieke ervaring om de natuur in een ander seizoen te bewonderen.
Let op: je dient hiervoor wel in het bezit te zijn van een geldige toegangskaart voor het park zelf.
Toegang en tickets
Hieronder vind je alle belangrijke informatie over toegang, tickets en openingstijden om je reis te plannen.
Bereikbaarheid
Er zijn drie ingangen tot het park; Otterlo, Hoenderlo en Schaarsbergen. Otterlo schijnt de drukst bezochte ingang te zijn. Zelf bezocht ik Het Nationale Park De Hoge Veluwe in oktober op een zondag en koos ik voor de ingang in Otterlo. Op dat moment was het heel rustig. Wellicht dat je in de zomer meer kans hebt op drukte.
Ingang Otterlo
Adres:
Houtkampweg 9
6731 AV Otterlo
Ingang Hoenderloo
Adres:
Houtkampweg 13
7352 TC Hoenderloo
Ingang Schaarsbergen
Adres:
Koningsweg 17
6816 TC Arnhem
Let op: het navigatieadres is dus Arnhem in plaats van Schaarsbergen.
Entreeprijzen (vanaf 1 januari 2024)
Prijzen personen
- Kinderen t/m 5 jaar mogen gratis mee naar binnen
- Kinderen van 6 t/m 12 jaar betalen €6,55
- Volwassenen vanaf 13 jaar betalen €13,05
- Met een Nederlandse Veteranenpas mag je gratis naar binnen (incl. auto)
Je Museumkaart en/of VriendenLoterij VIP-kaart zijn helaas niet geldig voor het park zelf. Het park is namelijk geen museum. Het park is een zelfstandige stichting, ontvangt geen subsidie en is daardoor voor 90% afhankelijk van entreegelden. Wel kun je hem gebruiken bij het Kröller-Müller museum.
Prijzen vervoersmiddelen
- Per auto, camper, motor of aanspanning paard betaal je €9,25
- Voor je paard betaal je €4,65
Bekijk alle opties en actuele entreeprijzen op de website.
Openingstijden
Het park is dagelijks toegankelijk tot één uur voor sluitingstijd. Hieronder vind je de openingstijden van het park.
| Januari t/m maart | 9.00-18.00 uur |
| April | 8.00-20.00 uur |
| Mei | 8.00-21.00 uur |
| Juni en juli | 8.00-22.00 uur |
| Augustus | 8.00-21.00 uur |
| September | 9.00-20.00 uur |
| Oktober | 9.00-19.00 uur |
| November en december | 9.00-18.00 uur |
De openingstijden van de Parkwinkel en het Parkrestaurant in het Park Paviljoen, de Rijwielherstelplaats, de Theekoepel, Theehuis de Kemperberg en de musea wijken hiervan af. Om je goed voor te bereiden kun je het beste de website checken (in de link hierboven).
Parkeergelegenheid
Besluit je per motorvoertuig naar binnen te gaan, onthoud dan dat je een natuurpark binnenrijdt en houd je aan de maximum snelheid van 40 km per uur.
Parkeergelegenheid in het park zelf is beschikbaar bij het centrum, Jachthuis Sint Hubertus en het Kröller-Müller Museum.
Rolstoeltoegankelijkheid
Het park is toegankelijk voor rolstoelgebruikers, met speciale voorzieningen en paden.
Check alle mogelijkheden voor mensen met een beperking.
Faciliteiten
Ontdek de verschillende faciliteiten die het park je te bieden heeft.
Bezoekerscentrum
Geen tijd gehad om je bezoek voor te bereiden? Dan is het bezoekerscentrum de ideale plek om mee te starten. Hier vind je zowel handige informatie als tentoonstellingen. Het bezoekerscentrum zit in hetzelfde gebouw als Museonder.
Met drie ingangen was ’t natuurlijk het meest voor de hand liggend om het bezoekerscentrum in het midden van het park te plaatsen. Deze bevindt zich op het Marchantplein.
| Ingang | Afstand naar Museonder |
|---|---|
| Hoenderloo | ca. 4 km |
| Otterlo | ca. 3 km |
| Schaarsbergen | ca. 10 km |
Park Paviljoen
In het Park Paviljoen bevindt zich het Parkrestaurant welke elke dag van de week geopend is. Het is de place-to-be voor eten in het park, want het heeft het meest uitgebreide menu en de langste openingstijden.
In Parkrestaurant kun je het hele jaar door langskomen voor een snelle pitstop, een smakelijke lunch of een feestelijk diner. De chefs zijn dol op koken met wild uit eigen park en halen de meeste ingrediënten rechtstreeks uit de eigen kruidentuin (de Pampel).
Check voor je bezoek de actuele openingstijden en verlekker je vast aan het menu van het Park Paviljoen.
Theehuis De Kemperberg
In het zuiden van het park, vlakbij de Schaarsbergen-ingang, vind je Theehuis de Kemperberg, dat vroeger het koetshuis van villa de Kemperberg was.
Tegenwoordig kun je bij het Theehuis ontspannen met koffie, thee, fris en iets lekkers. Er is een toffe picknicktuin achter het Theehuis. De wc’s zijn van buitenaf te bereiken, dus je kunt ze ook gebruiken als het Theehuis gesloten is.
Het Theehuis ligt op zo’n anderhalve kilometer vanaf de ingang bij Schaarsbergen. De borden aan de hoofdweg wijzen je de weg!
De Theekoepel
De Theekoepel is dat schattige koepelgebouwtje naast Jachthuis Sint Hubertus, beiden ontworpen door architect H.P. Berlage. Je vindt hem in het noordelijke deel van het park. Er lopen wat wandelpaden langs de Theekoepel, en als je je voortbeweegt op een paard of een fiets, kun je er ook makkelijk komen.
Bij de Theekoepel kun je warme of koude drankjes scoren, wat snacks naar binnen werken of jezelf trakteren op een lekker ijsje. Zowel overdag als in de avond kun je rondom de Theekoepel van het zonnetje en het uitzicht op de Jachthuisvijver genieten.
Check de menukaart van de Theekoepel.
Fietsverhuur
Als je geen eigen fiets hebt, kun je ter plaatse een fiets huren om het park te verkennen. Ook hier geldt: de keuze is er reuze! In de alinea fietsen heb ik er al wat informatie over gedeeld, maar je kunt ook op onderstaande link klikken voor alle beschikbare fietsen, rolstoelen en bolderkarren.
Neem een kijkje op de fietsverhuurpagina van Het Nationale Park De Hoge Veluwe.
Praktische Informatie
Website
Mis je nog specifieke informatie? Bezoek de officiële website hogeveluwe.nl van het park en kijk of je daar kunt vinden wat je zoekt.
Plattegrond
De online plattegrond van het park kan handig zijn om te helpen bepalen welke ingang voor jou het meest handig is en om de rest van je bezoek te plannen.
Plattegrond van Het Nationale Park de Hoge Veluwe.
Heb je liever een papieren plattegrond in je handen? Bij de ingangen en in het Museonder is een gedetailleerde kaart beschikbaar met daarop wegen en paden voor wandelaars, fietsers en ruiters. Deze kaart kost € 2,00.
Wildcamera
Neem vanuit je luie stoel vast een kijkje op de wildcamera van het park. Wellicht spot je alvast één van de wilde dieren in hun natuurlijke habitat. Bekijk hieronder de beelden via de livecamera.
Overnachtingen
Ben je tijdens het lezen geschrokken van de hoeveelheid aan mogelijkheden en wil je er meteen een weekendje (of weekje) weg van maken? Overnachten in de omgeving van het park kan, er zijn namelijk genoeg accommodatiemogelijkheden.
Conclusie over Het Nationale Park de Hoge Veluwe
Het Nationale Park De Hoge Veluwe biedt een ongeëvenaarde combinatie van natuurlijke schoonheid en culturele rijkdom. Met een overvloed aan activiteiten, bezienswaardigheden en faciliteiten, is dit park een must-visit bestemming voor natuurliefhebbers, kunstfanaten en avonturiers. Of je nu wilt wandelen, fietsen, de rijke geschiedenis ontdekken, of gewoon genieten van de prachtige flora en fauna, Het Nationale Park De Hoge Veluwe heeft voor ieder wat wils (lekker cliché).
Ik zou zeggen: boek je tickets en enjoy!
Heb je nog niet genoeg gehad van de natuur, dan is een bezoek aan Natuurcentrum Veluwe ook de moeite waard. Ik schreef er de volgende blog over: Natuurcentrum Veluwe: de magie van de Ederheide tijdens de bronsttijd
